Tìm thấy vi nhựa trong hơn 50% mảng xơ vữa động mạch bị tắc

Nhựa từ lúc nào đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hiện đại của con người, nhưng tác động của nó đến sức khỏe của chúng ta đang là một vấn đề đáng lo ngại. Theo một nghiên cứu gần đây được đăng trên The New England Journal of Medicine, vi nhựa – những mảnh nhựa nhỏ có kích thước dưới 5mm – đã được phát hiện trong hơn 50% mảng xơ vữa động mạch bị tắc. Phát hiện này mở ra nhiều câu hỏi về mối liên hệ giữa vi nhựa và sức khỏe tim mạch của con người.

Trước đó, các nhà khoa học đã tiến hành nhiều nghiên cứu về tác động của vi nhựa trên các mô hình mô phỏng cơ quan và trên chuột để hiểu rõ hơn về mối nguy hại của chúng đối với sức khỏe con người. Tuy nhiên, nồng độ vi nhựa sử dụng trong các nghiên cứu này có thể không tương đồng hết với mức độ tiếp xúc thực tế của chúng ta trong cuộc sống hàng ngày và số lượng nghiên cứu trên người còn khá hạn chế.

Vi nhựa được tìm thấy trong hơn 50% mảng xơ vữa động mạch bị tắc. (Ảnh: Getty Images)

Tuy nhiên, trong một nghiên cứu được công bố vào tháng 3 vừa qua, nhóm nghiên cứu do Raffaele Marfella – nhà nghiên cứu y khoa tại Đại học Campania, Naples (Ý) – dẫn đầu, đã phát hiện vi nhựa trong các mảng xơ vữa động mạch được lấy ra từ 257 bệnh nhân trải qua phẫu thuật cắt nội mạc động mạch cảnh. Đây là thủ thuật giúp loại bỏ các mảng xơ vữa trong động mạch bị hẹp, giảm nguy cơ đột quỵ và các biến chứng nguy hiểm khác.

Kết quả cho thấy gần 60% bệnh nhân có nhựa polyethylene, và 12% bệnh nhân có polyvinyl chloride (PVC) trong mảng xơ vữa. Polyethylene là loại nhựa phổ biến nhất, được sử dụng trong túi nhựa, màng bọc thực phẩm và chai nhựa. PVC, một loại nhựa khác, được sử dụng trong sản xuất ống nước, sàn nhà và bao bì. Sự hiện diện của các loại nhựa này trong mảng xơ vữa cho thấy khả năng vi nhựa đã xâm nhập sâu vào hệ thống tim mạch.

Vi nhựa có thể xâm nhập vào cơ thể qua nhiều con đường khác nhau như thức ăn, nước uống và không khí. Một khi vào máu, các hạt vi nhựa có khả năng tiếp cận và tích tụ trong các cơ quan quan trọng, bao gồm cả hệ tim mạch. Nhiều nghiên cứu trong phòng thí nghiệm đã chỉ ra vi nhựa có thể gây ra:

• Viêm và căng thẳng oxy hóa: Các tế bào tim khi tiếp xúc với vi nhựa có thể bị tổn thương, dẫn đến viêm mãn tính và sự mất cân bằng giữa các gốc tự do và chất chống oxy hóa.
• Suy giảm chức năng tim: Vi nhựa có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, gây rối loạn nhịp hoặc làm giảm hiệu suất bơm máu của tim.
• Hình thành sẹo ở tim: Ở một số động vật thí nghiệm, vi nhựa làm xuất hiện các vết sẹo trên cơ tim, dẫn đến các vấn đề lâu dài về sức khỏe.

Theo dữ liệu từ một số nghiên cứu về phơi nhiễm nghề nghiệp cho thấy những người thường xuyên tiếp xúc với ô nhiễm nhựa, chẳng hạn như công nhân trong ngành sản xuất nhựa, có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn so với dân số chung. Những dữ liệu này, kết hợp với phát hiện mới về vi nhựa trong mảng xơ vữa, đã làm tăng thêm lo ngại về ảnh hưởng lâu dài của nhựa đối với sức khỏe con người.

Những bệnh nhân có vi nhựa trong mảng xơ vữa bị loại bỏ cũng có nguy cơ gặp các biến cố tim mạch cao hơn 4,5 lần trong vòng 34 tháng sau phẫu thuật so với những người không phát hiện vi nhựa. Các biến cố này bao gồm đột quỵ, đau tim không gây tử vong, hoặc tử vong vì bất kỳ nguyên nhân nào.

Mặc dù nghiên cứu này không thể khẳng định chắc chắn rằng vi nhựa là nguyên nhân trực tiếp gây ra các biến chứng tim mạch, nhưng mối liên hệ được phát hiện là không thể bỏ qua. Đây là lời nhắc nhở về sự cần thiết của các nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về tác động của vi nhựa lên sức khỏe con người.