Th12

Tin vui cho công tác bảo tồn báo tuyết Nepal

Năm 2025 mang đến những tín hiệu tích cực cho công tác bảo tồn báo tuyết (snow leopard) tại Nepal – một trong những loài mèo lớn hiếm và khó nghiên cứu nhất thế giới. Theo bài viết của Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), Nepal lần đầu tiên công bố ước tính đáng tin cậy trên quy mô quốc gia về số lượng báo tuyết, cho thấy quốc gia này hiện có khoảng 397 cá thể sinh sống trong tự nhiên. Đây được xem là một cột mốc quan trọng, mở ra cơ sở khoa học vững chắc hơn cho các chiến lược bảo tồn dài hạn đối với loài đang bị đe dọa này.

Báo tuyết sinh sống chủ yếu ở các vùng núi cao, địa hình hiểm trở thuộc dãy Himalaya và các khu vực lân cận. Do tập tính sống đơn độc, phạm vi hoạt động rộng và môi trường sống khó tiếp cận, báo tuyết từ lâu được xem là một trong những loài động vật hoang dã ít được nghiên cứu nhất. Việc Nepal xây dựng được một bộ dữ liệu quốc gia dựa trên khảo sát thực địa và phân tích khoa học đã góp phần thu hẹp khoảng trống thông tin tồn tại suốt nhiều thập kỷ.

Báo tuyết hiện đang được xếp vào nhóm Dễ bị tổn thương (Vulnerable) trong Sách đỏ IUCN do quần thể hoang dã đang suy giảm nghiêm trọng bởi các mối đe dọa như mất môi trường sống, săn bắn trái phép,… (Ảnh: MediaEcke/ Unsplash)

Bên cạnh việc ước tính số lượng cá thể, các nghiên cứu gần đây còn mang lại nhiều thông tin mới về phạm vi sống và hành vi di chuyển của báo tuyết. Tại Khu bảo tồn Kangchenjunga – 1 trong 3 khu vực ưu tiên bảo tồn báo tuyết ở Nepal, các nhà khoa học đã gắn thiết bị GPS telemetry cho bốn cá thể báo tuyết để theo dõi chuyển động của chúng.

Kết quả cho thấy phạm vi sinh sống của báo tuyết lớn hơn rất nhiều so với các ước tính trước đây, dao động từ 6 – 97 lần. Đáng chú ý, các cá thể này dành từ 10% đến 34% thời gian “đi du lịch” qua biên giới quốc tế, cụ thể là Trung Quốc và Ấn Độ. Phát hiện này nhấn mạnh rằng bảo tồn báo tuyết không thể chỉ giới hạn trong phạm vi một quốc gia, mà cần sự hợp tác xuyên biên giới để bảo vệ các hành lang sinh thái quan trọng.

Nghiên cứu cũng ghi nhận một kỷ lục mới về độ cao sinh sống của báo tuyết. Một cá thể đã được phát hiện ở độ cao 19.186 feet (khoảng 5.850 mét) so với mực nước biển – mức cao nhất từng được ghi nhận đối với loài này. Phần lớn thời gian, báo tuyết sinh sống ở độ cao từ 13.000 đến 16.000 feet (4.000-4.900 mét), cung cấp thêm dữ liệu quan trọng về môi trường sống và khả năng thích nghi của loài trong điều kiện khắc nghiệt.

Dù những dữ liệu mới mang lại hy vọng, báo tuyết tại Nepal và khu vực Himalaya vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng. Biến đổi khí hậu làm thay đổi cấu trúc sinh cảnh núi cao, thu hẹp diện tích sống phù hợp và ảnh hưởng đến nguồn thức ăn của loài. Bên cạnh đó, sự phát triển hạ tầng, du lịch và sinh kế của con người ở vùng núi cao cũng làm gia tăng xung đột giữa con người và động vật hoang dã, đặc biệt khi cả hai cùng phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên hạn chế như nước và bãi chăn thả. Những áp lực này đòi hỏi các giải pháp bảo tồn phải được thiết kế dựa trên hiểu biết khoa học, đồng thời có sự tham gia của cộng đồng địa phương – những người đang ở gần và cùng chia sẻ không gian sống với báo tuyết.

Nguồn: WWF