Sừng tê giác vô dụng và có khả năng gây độc
Trong nhiều thập kỷ qua, việc sử dụng sừng tê giác trong y học cổ truyền (chủ yếu là Trung Quốc và Việt Nam) đã trở thành một vấn đề nhức nhối, đẩy loài tê giác đứng trước bờ vực của nguy cơ tuyệt chủng. Một nghiên cứu mới đây được đăng tải trên mục Scientific Reports (của trang Nature) đã tiết lộ rằng, việc sử dụng sừng tê giác không mang lại lợi ích sức khỏe gì mà còn tiềm ẩn nhiều khả năng gây độc cho người tiêu dùng.
Các tác giả của nghiên cứu đã đo lường các khoáng chất trong các mẫu sừng từ lớp nông và lõi của tê giác trắng và tê giác đen – hai loài tê giác đang bị đe dọa nghiêm trọng ở châu Phi. Qua quá trình phân tích, các nhà khoa học phát hiện có cả các nguyên tố thiết yếu và các nguyên tố có thể gây độc.
Trong số 12 khoáng chất thiết yếu được tìm thấy, hàm lượng của chúng thấp hơn đáng kể so với một viên vitamin hàng ngày (có giá thành rẻ hơn nhiều).
Hàm lượng khoáng chất được tìm thấy trong sừng tê giác có hàm lượng thấp hơn đáng kể so với một viên vitamin hàng ngày (Ảnh: David Clode, Unsplash)
Điều này đặt ra câu hỏi về giá trị y học mà một bộ phận người tiêu dùng đã tin tưởng bấy lâu nay. Theo quan niệm ngày xưa, sừng tê giác được sử dụng trong y học cổ truyền với mục đích hạ sốt, thấp khớp, giải độc, thậm chí là trừ tà. Tuy nhiên, các kết quả nghiên cứu đã chứng minh rằng “công dụng” này không có cơ sở khoa học.
Điều đó đồng nghĩa với việc những người tiêu dùng đang chi ra một khoản tiền lớn để mua sừng tê giác nhưng thực chất lại không nhận được những lợi ích sức khỏe như họ kỳ vọng. Điều này càng làm tăng thêm nỗi lo về việc sừng tê giác tiếp tục bị săn trộm và buôn bán trái phép.
Ngoài ra, các nhà khoa học còn phát hiện ra sừng tê giác có chứa nhiều khoáng chất tiềm ẩn độc hại như: asen – một loại chất có thể gây hại cho sức khỏe con người nếu tiêu thụ ở lượng cao. Trong các mẫu sừng bị nhiễm đất, nồng độ của asen có thể vượt quá mức an toàn cho phép. Điều này đặc biệt đáng lo ngại khi sừng tê giác hoang dã thường bị nhiễm đất và các chất ô nhiễm khác từ môi trường sống tự nhiên của loài này.
Vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi việc tiêu thụ sừng tê giác hiện nay là bất hợp pháp và điều này đồng nghĩa với việc không có cơ quan giám sát nào kiểm soát chất lượng. Người tiêu dùng không chỉ đang mạo hiểm sức khỏe của bản thân mà còn đang gián tiếp tiếp tay cho nạn săn trộm, dẫn đến việc loài tê giác đang dần biến mất khỏi tự nhiên.
Việc giết tê giác lấy sừng khiến nhiều tê giác con mồ côi, rất nhiều trong số đó không thể sống sót. (Ảnh: International Rhino Foundation)
Việc giảm nhu cầu tiêu thụ sừng tê giác là một nhiệm vụ dài hạn và đầy thách thức. Thay đổi những niềm tin đã tồn tại từ hàng ngàn năm không phải là điều có thể thực hiện trong một sớm một chiều. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng, để bảo vệ loài tê giác, chúng ta cần có chiến lược toàn diện.
Một mặt, cần phải tiếp tục nỗ lực chống lại nạn săn trộm, bảo vệ tê giác khỏi sự tuyệt chủng. Mặt khác, cần có các chiến dịch truyền thông để nâng cao nhận thức và giảm nhu cầu sử dụng sừng tê giác, từ đó loại bỏ giá trị thương mại của sản phẩm này.
Olivia Smith, quản lý truyền thông của tổ chức phi chính phủ Helping Rhinos có trụ sở tại Anh, cho biết “Nếu không có các biện pháp bảo vệ tê giác ngay lập tức, sẽ không còn con tê giác nào trước khi các chương trình giảm nhu cầu tiêu thụ sừng tê giác có thể mang lại kết quả. Và ngược lại, nếu không có mục tiêu dài hạn là chấm dứt nhu cầu, chúng ta sẽ mãi mắc kẹt trong vòng lặp vô tận của việc bảo vệ tê giác cường độ cao và tốn kém.”
Cuối cùng, nghiên cứu này là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng việc tiêu thụ sừng tê giác không chỉ vô nghĩa mà còn nguy hiểm. Chúng ta cần hành động ngay bây giờ, bảo vệ loài tê giác khỏi sự tuyệt chủng và đồng thời, thay đổi nhận thức của người tiêu dùng về giá trị thực sự của sản phẩm này.
Nguồn thông tin: Mongabay.com
