Kim tuyến – nguồn ô nhiễm vi nhựa ít được chú ý
Trong nhiều năm qua, ô nhiễm vi nhựa thường được nhắc đến qua các sản phẩm quen thuộc như túi nilon, chai nhựa hay sợi tổng hợp từ quần áo. Tuy nhiên, một nguồn phát thải khác ít được chú ý hơn đang âm thầm góp phần làm trầm trọng thêm vấn đề này: kim tuyến dùng để trang trí. Theo phân tích đăng trên Forbes, kim tuyến không phải là vật liệu trang trí vô hại mà thực chất là một dạng vi nhựa phát tán nhanh và khó kiểm soát trong môi trường.
Kim tuyến – một nguồn ô nhiễm vi nhựa ít được con người chú ý đến
Kim tuyến được sử dụng phổ biến trong mỹ phẩm, trang phục, đồ thủ công, đồ trang trí lễ hội và nhiều sản phẩm tiêu dùng khác. Phần lớn kim tuyến hiện nay được làm từ nhựa PET (polyethylene terephthalate) – cùng loại nhựa dùng để sản xuất chai nước. Do kích thước cực nhỏ và cấu trúc mỏng nhẹ, các hạt kim tuyến dễ dàng bong ra trong quá trình sử dụng hằng ngày, như khi tẩy trang, giặt quần áo hoặc vệ sinh đồ trang trí.
Khi đã rơi vào môi trường, kim tuyến gần như không thể thu gom. Các hạt nhựa li ti này nhanh chóng trôi theo hệ thống thoát nước ra sông, hồ và cuối cùng là đại dương. Do kích thước quá nhỏ, kim tuyến thường dễ dàng lọt qua các hệ thống xử lý nước thải, trở thành nguồn vi nhựa tồn lưu lâu dài trong tự nhiên.
Kim tuyến không chỉ tồn tại thụ động trong môi trường biển mà khi đi vào đại dương, các hạt kim tuyến có thể trở thành bề mặt thúc đẩy sự kết tinh của carbonate canxi, một khoáng chất quan trọng đối với các sinh vật biển như san hô, động vật thân mềm và một số loài sinh vật phù du. Quá trình kết tinh diễn ra không tự nhiên này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển và cấu trúc sinh học của các loài phụ thuộc vào carbonate canxi để hình thành vỏ và khung xương.
Ngoài ra, kim tuyến còn có xu hướng vỡ nhỏ hơn theo thời gian, tạo thành các hạt vi nhựa và thậm chí là nanoplastics. Những hạt này dễ bị sinh vật biển hấp thụ, từ đó xâm nhập vào chuỗi thức ăn, làm gia tăng nguy cơ tác động đến sức khỏe hệ sinh thái và con người thông qua việc tiêu thụ hải sản.
Một vấn đề đáng lo ngại khác là kim tuyến hiện nay gần như không bị kiểm soát chặt chẽ về mặt chính sách tại nhiều quốc gia. Trong khi Liên minh châu Âu đã ban hành lệnh cấm đối với kim tuyến nhựa nhằm giảm ô nhiễm vi nhựa, nhiều khu vực khác vẫn cho phép sản xuất và sử dụng rộng rãi loại vật liệu này. Điều này khiến kim tuyến tiếp tục là nguồn phát thải vi nhựa âm thầm nhưng dai dẳng trong đời sống hằng ngày.
Bên cạnh đó, việc nhìn nhận kim tuyến như một nguồn ô nhiễm vi nhựa là bước quan trọng để thúc đẩy thay đổi hành vi tiêu dùng và chính sách môi trường. Một số giải pháp thay thế như kim tuyến có nguồn gốc thực vật hoặc vật liệu phân hủy sinh học đang được nghiên cứu và phát triển nhưng hiện tại vẫn chưa được áp dụng rộng rãi.
Nguồn thông tin: Forbes
