Ô nhiễm ánh sáng ảnh hưởng đến động vật hoang dã

Trong bối cảnh đô thị hóa gia tăng nhanh chóng, ô nhiễm ánh sáng là một vấn đề môi trường mà chúng ta ngày càng phải chú ý đến. Việc sử dụng quá mức ánh sáng nhân tạo vào ban đêm không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của con người mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với hệ sinh thái, đặc biệt là các loài động vật hoang dã.

Ô nhiễm ánh sáng gây ra những thay đổi trong cách tìm kiếm thức ăn, giao phối, di cư, giao tiếp, định hướng và săn mồi của động vật hoang dã. (Ảnh: Keith/Flickr)

Ô nhiễm ánh sáng là gì? Ô nhiễm ánh sáng là việc con người sử dụng quá nhiều ánh sáng nhân tạo không cần thiết hoặc ở mức độ quá mức vào ban đêm. Ánh sáng này có thể đến từ đèn đường, biển quảng cáo, các tòa nhà cao tầng hoặc thậm chí từ ánh sáng trong nhà. Điều này làm thay đổi các mẫu ánh sáng tự nhiên mà động vật dựa vào để định hướng, kiếm ăn, giao phối và thực hiện các hành vi tự nhiên khác.

Cụ thể, những tác động tiêu cực của ô nhiễm ánh sáng đến động vật hoang dã là:

• Rùa biển con bị mất phương hướng: khi rùa biển con nở, ánh sáng tự nhiên của mặt trăng thường giúp chúng định hướng ra biển. Tuy nhiên, ánh sáng nhân tạo từ các khu vực ven biển khiến chúng bị mất phương hướng, di chuyển sai hướng, làm giảm tỷ lệ sống sót.
• Chim di cư bay lệch hướng: điều này cũng xảy ra tương tự với nhiều loài chim khi chúng bị thu hút bởi ánh sáng nhân tạo vào ban đêm, dẫn đến việc bay lệch hướng di cư. Điều này khiến chúng va chạm với các tòa nhà cao tầng, làm tăng nguy cơ bị thương hoặc tử vong.
• Dơi buộc phải thu hẹp lựa chọn về nơi kiếm ăn và trú ngụ để tránh ánh sáng, khiến khả năng sống sót của chúng giảm sút.

Vậy chúng ta có thể làm gì để giảm các tác động của ô nhiễm ánh sáng?

• Tắt đèn ngoài trời khi không cần thiết: Nếu cần ánh sáng an ninh, hãy sử dụng các loại đèn kích hoạt bằng cảm biến chuyển động thay vì để đèn sáng suốt đêm.
• Đóng rèm cửa vào ban đêm: Giảm ánh sáng phát ra ngoài môi trường và cố gắng điều chỉnh độ sáng của đèn trong nhà khi có thể.
• Lắp đặt đèn ngoài trời hợp lý: Chỉ chiếu sáng những khu vực thực sự cần thiết và tránh lắp đặt quá nhiều đèn ngoài trời.
• Tránh chiếu sáng lên trời hoặc cao hơn mức ngang tầm mắt: Điều này giúp giảm ánh sáng lan tỏa không cần thiết và hạn chế ảnh hưởng đến các loài động vật.
• Tắt đèn trong nhà khi không sử dụng: Điều này không chỉ giúp giảm ô nhiễm ánh sáng mà còn tiết kiệm năng lượng.
• Hạn chế sử dụng ánh sáng trắng và xanh: Ánh sáng trắng và xanh có bước sóng gây ô nhiễm nhiều hơn so với ánh sáng đỏ, xanh lá hoặc các tông màu ấm. Hãy chọn các loại đèn có ánh sáng vàng hoặc ấm áp.
• Nếu sống hoặc làm việc trong tòa nhà cao tầng: Hãy trao đổi với ban quản lý tòa nhà để giảm thời gian chiếu sáng khi không cần thiết hoặc lắp đặt rèm cửa để hạn chế ánh sáng phát ra ngoài.
• Lan tỏa thông điệp: Hãy chia sẻ thông tin này với bạn bè, gia đình để họ cũng có thể hành động vì một môi trường tốt hơn cho động vật hoang dã.

Nguồn thông tin: British Columbia Society for the Prevention of Cruelty to Animals