Phát hiện mới: sâu bột có thể phân huỷ nhựa?
Ô nhiễm nhựa từ lâu đã trở thành một trong những vấn đề nhức nhối nhất của nhân loại. Trong đó, polystyrene – một loại nhựa xốp quen thuộc thường dùng trong hộp đựng thực phẩm, bao bì hay vật liệu cách nhiệt đặc biệt nguy hiểm vì gần như chúng không thể tự phân hủy trong tự nhiên. Các nhà khoa học cảnh báo, phải mất tới hơn 500 năm thì polystyrene mới có thể phân hủy và trong suốt thời gian đó, nó gây áp lực nặng nề lên hệ sinh thái, môi trường sống và sức khỏe con người.
Trong bối cảnh ấy, một nhóm nghiên cứu tại Viện Sinh học Belgrade, Serbia đã tìm ra hướng đi đầy hứa hẹn: sử dụng ấu trùng sâu bột (mealworm) để phân hủy nhựa. Ý tưởng nghe có vẻ khó tin, nhưng kết quả ban đầu lại mang đến nhiều bất ngờ tích cực.
Theo bà Larisa Ilijin, nhà nghiên cứu chính của dự án, bí quyết nằm ở hệ vi khuẩn đường ruột của sâu bột. Nhờ loại vi khuẩn đặc biệt này, ấu trùng có khả năng tiêu hóa polystyrene và biến nó thành khí CO₂ và nước, mà không để lại các hạt vi nhựa. Đây là bước tiến quan trọng, bởi vi nhựa vốn được xem là “sát thủ thầm lặng” trong chuỗi thức ăn và là nguyên nhân gây ô nhiễm lâu dài.
Các nhà khoa học phát hiện sâu bột có thể giúp phân hủy nhựa polystyren. (Ảnh: Reuters)
Không chỉ dừng lại ở đó, hiệu quả môi trường của giải pháp này còn thể hiện ở con số rất cụ thể: khi xử lý 1 kg xốp Styrofoam, sâu bột chỉ thải ra khoảng 1–2 g CO₂, trong khi nếu đem thiêu hủy cùng khối lượng, lượng khí CO₂ phát thải ra môi trường có thể cao gấp hơn 4.000 lần. Đây là một minh chứng rõ ràng rằng, việc ứng dụng công nghệ sinh học vào xử lý rác thải có thể giúp giảm đáng kể lượng phát thải khí nhà kính.
Dự án hiện đang nhận được sự hỗ trợ từ chính phủ Serbia, Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) cùng nhiều tổ chức quốc tế khác. Điều này đặc biệt cần thiết trong bối cảnh Serbia mới chỉ tái chế được khoảng 15% rác thải sinh hoạt, thấp hơn rất nhiều so với mục tiêu 55% của Liên minh châu Âu. Trong khi đó, hơn 84% rác còn lại vẫn đang được chôn lấp tại những bãi rác chưa được quản lý chặt chẽ, tiềm ẩn nhiều nguy cơ về môi trường.
Không chỉ dừng lại ở nghiên cứu, một công ty tại Belgrade hiện đã bắt tay vào nuôi sâu bột theo mô hình thương mại, nhằm hỗ trợ cung cấp ấu trùng cho các thí nghiệm và hướng tới khả năng triển khai trên quy mô lớn hơn trong tương lai. Các nhà khoa học thậm chí còn đang xem xét tiềm năng sử dụng sâu bột như nguồn thức ăn chăn nuôi, nếu như có khung pháp lý phù hợp được ban hành.
Từ một sáng kiến nhỏ bé ở Serbia, giờ đây, thế giới có thêm hy vọng rằng, thiên nhiên luôn ẩn chứa những giải pháp bền vững để con người có thể học hỏi và áp dụng vào đời sống.
Nguồn thông tin: Reuters
